Informatyzacja firm sprawiła, że dostęp do wielu danych biznesowych stał się dla przeciętnego pracownika ułatwiony. W praktyce nagminne stało się zgrywanie na osobiste nośniki danych z firmowych komputerów i późniejsze wykorzystywanie ich do celów prywatnych bądź do pracy na rzecz innego przedsiębiorstwa.

Wyciek i kradzież danych z organizacji to sytuacje, które stają się coraz bardziej dokuczliwym i częstszym problemem dla setek przedsiębiorców w Polsce. Jednak nie każdy wie, że nie wszystkie dane związane z przedsiębiorstwem to informacje chronione prawnie. W niniejszym artykule omówimy najważniejsze zagadnienia z tego typu sytuacjami związane, sposób, w jaki kradzież danych z firmy może być dokonana, oraz odpowiemy na pytania, co można uznać za naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa i jaka jest odpowiedzialność naruszającego tajemnicę przedsiębiorstwa.

> TAJEMNICA PRZEDSIĘBIORSTWA

Majątek przedsiębiorstwa to nie tylko urządzenia, materiały oraz nieruchomości i prawa z nimi zawiązane, lecz także zgromadzone informacje. Otwarta definicja przedsiębiorstwa wraz z enumeratywnym wyszczególnieniem najważniejszych jego składników znajduje się w art. 551 Kodeksu cywilnego (ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, DzU z 1964 nr 16, poz. 93). Zgodnie z nim do przedsiębiorstwa, jako zorganizowanego zespołu składników niematerialnych i materialnych przeznaczonego do prowadzenia działalności gospodarczej, należą również tajemnice przedsiębiorstwa. Jednak kodeks cywilny nie stanowi dokładnie, co można rozumieć przez to określenie, stąd też definicji przedmiotowej tajemnicy należy szukać w innych źródłach.

Definicję tajemnicy przedsiębiorstwa znajdziemy w art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, DzU z 1993 r. nr 47, poz. 211). Zgodnie z nim przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności. Precyzując powyższą definicję – informacja ma charakter technologiczny, kiedy dotyczy najogólniej rozumianych sposobów wytwarzania, formuł chemicznych, wzorów i metod działania. Z kolei informacja handlowa obejmuje całokształt doświadczeń i wiadomości przydatnych do prowadzenia przedsiębiorstwa, niezwiązanych bezpośrednio z cyklem produkcyjnym (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2000 r., sygn. I CKN 304/00).

Korzystając z ww. definicji, można wyodrębnić przesłanki dotyczące objęcia pewnych informacji przedsiębiorstwa tajemnicą. Po pierwsze, informacje takie nie mogą być dostępne publicznie dla osób trzecich. W orzecznictwie przyjmuje się, że informacja staje się tajemnicą, gdy przedsiębiorca przejawia wolę zachowania jej jako niepoznawalnej dla osób trzecich. Nie traci natomiast swojego charakteru przez to, że wie o niej pewne ograniczone grono osób zobowiązanych do dyskrecji (pracownicy przedsiębiorstwa, kontrahenci, którzy uzyskują wiedzę w toku negocjacji, prawnicy, sędziowie i strony procesu sądowego – którzy pozyskują informację w toku sprawy sądowej itp.).